درک افکار و احساسات دیگران به عنوان نوعی “خواندن ذهن” در علم روانشناسی به شمار می‌آید. البته این کار جادوگری نیست، بلکه شامل ترفندها و تکنیک‌های علمی و روانشناختی است که به ما کمک می‌کند تا نشانه‌ها و الگوهای رفتاری دیگران را تفسیر کنیم.
مطالعات روانشناسی نشان می‌دهد که انسان‌ها در خواندن احساسات و افکار دیگران از طریق نشانه‌های غیرکلامی توانایی بالایی دارند، اما این مهارت معمولاً نیاز به تمرین دارد. در سال‌های اخیر، پژوهش‌های مختلف نشان داده‌اند که زبان بدن، حالت چهره و برخی رفتارهای ظاهری می‌توانند به‌عنوان نشانه‌هایی از حالت ذهنی فرد عمل کنند. به عنوان مثال، طبق مطالعه‌ای در سال 2016، 65 درصد از ارتباطات انسانی از طریق نشانه‌های غیرکلامی صورت می‌گیرد.
1-تشخیص از طریق میکروبیانات چهره در روانشناسی، میکروبیانات چهره به عنوان یک روش سریع برای شناخت احساسات طرف مقابل کاربرد دارد. این بیان‌ها کمتر از یک ثانیه در چهره ظاهر می‌شوند و می‌توانند نشانه‌هایی از شادی، خشم، یا اضطراب را فاش کنند. پژوهشی توسط پل اکمن، روانشناس برجسته، نشان داد که توانایی تشخیص میکروبیانات به افراد در خواندن احساسات دیگران کمک می‌کند و حتی برای پلیس‌ها در بازجویی‌ها موثر بوده است.
2-دقت به فاصله شخصی یا پروکسمیک طبق مطالعات ادوارد تی. هال در روانشناسی پروکسمیک، فاصله‌ای که افراد در تعاملات خود با دیگران حفظ می‌کنند، می‌تواند به شما اطلاعات زیادی درباره نیت و راحتی آنها بدهد. برای مثال، اگر کسی در حین صحبت فاصله‌اش را کم کند، ممکن است نشان‌دهنده صمیمیت یا تمایل به گفتگوی بیشتر باشد.
3-شناسایی الگوهای رفتاری مکرر انسان‌ها در موقعیت‌های مختلف از الگوهای رفتاری ثابتی پیروی می‌کنند. شناسایی این الگوها و تحلیل آنها می‌تواند به شما در فهم بهتر شخصیت و نیات فرد کمک کند. طبق تحقیقی در دانشگاه هاروارد، افراد معمولاً تحت شرایط مشابه رفتارهای مشابهی بروز می‌دهند.
4-استفاده از تکنیک کلامی “پرسش باز” پرسش‌های باز باعث می‌شود فرد مقابل احساس راحتی بیشتری داشته باشد و افکار واقعی خود را بیشتر بیان کند. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که پرسش‌های باز به افراد کمک می‌کند احساس شنیده‌شدن و احترام بیشتری داشته باشند و همین مسئله باعث می‌شود فرد به شکل صادقانه‌تری درباره افکارش صحبت کند.
5-تحلیل زبان بدن افراد با زبان بدن خود بسیاری از افکار و احساساتشان را به‌صورت ناخودآگاه نشان می‌دهند. به عنوان مثال، پوشاندن دهان هنگام صحبت ممکن است نشان‌دهنده‌ی احساس عدم اطمینان باشد. تحلیل زبان بدن برای درک احساسات واقعی بسیار مفید است و مطالعات نشان می‌دهند که افراد دروغگو معمولاً تماس چشمی مستقیم و حالت بدن محکم‌تری نسبت به افراد صادق دارند.
5 ترفند برای درک بهتر دیگران
در ادامه، پنج ترفند موثر روانشناسی برای درک بهتر افراد را معرفی می‌کنیم.
1-مطالعه زبان بدن زبان بدن نشان‌دهنده‌ی احساسات واقعی فرد است. برای مثال، قرار دادن دست‌ها بر روی سینه ممکن است نشان‌دهنده مقاومت باشد، و حفظ تماس چشمی می‌تواند نشانه‌ی اعتماد به نفس یا صداقت باشد. آگاهی از این نشانه‌ها کمک می‌کند افکار دیگران را بهتر تفسیر کنید.
2-توجه به حالت چهره حالت‌های چهره، به ویژه میکروبیانات، سرنخ‌های قدرتمندی درباره احساسات واقعی افراد ارائه می‌دهند. مطالعه میکروبیانات می‌تواند به ما کمک کند احساسات نهفته‌ی فرد را شناسایی کنیم.
3-استفاده از ترفند “تکرار سوال” تکرار یا بیان دوباره سوال به فرد این فرصت را می‌دهد که پاسخی عمیق‌تر و جزئی‌تر بدهد. این تکنیک نه تنها به شما کمک می‌کند اطلاعات بیشتری از فرد بدست آورید، بلکه نشان‌دهنده توجه و علاقه شما به مکالمه نیز هست.
4-مشاهده رفتار فرد در موقعیت‌های مختلف افراد در موقعیت‌های مختلف به شکل‌های متفاوتی عمل می‌کنند. بررسی رفتار یک فرد در موقعیت‌های مختلف (مانند کار، جمع دوستان و خانواده) به شما کمک می‌کند تا رفتار واقعی و شخصیت او را بهتر بشناسید.
5-ارزیابی نحوه گفتار و الگوی صحبت نحوه صحبت کردن، سرعت، و لحن فرد می‌تواند سرنخ‌هایی درباره احساسات و افکار او ارائه دهد. افراد مضطرب معمولاً سریع‌تر صحبت می‌کنند، در حالی که افراد آرام معمولاً به‌طور آهسته و با وقفه صحبت می‌کنند.
با استفاده از این ترفندها و تقویت مهارت‌های مشاهده و تجزیه و تحلیل، می‌توان به شکل موثری افکار و احساسات دیگران را تفسیر کرد. با این حال، باید مراقب بود که هرگز به این تکنیک‌ها به عنوان حقیقت مطلق نگاه نکنیم و در تحلیل خود همیشه جانب انصاف را رعایت کنیم.
