اسم اون فیلمی که دوستم پیشنهاد کرد چی بود؟ دیروز شام چی خوردم؟ آدرس کامل منزل من با کدپستی چه بود؟ چگونه یک بار اسکیت روی یخ انجام دادیم؟ اگر تا به حال هر یک از این سوالات را از خود بپرسید، حافظه خود را عملی می کنید. انسان ها دائماً به سیستم حافظه خود متکی هستند. با یک سیستم حافظه معیوب، زندگی بسیار پیچیده خواهد بود. بیایید در این توضیح نگاهی به حافظه و ویژگی های آن بیندازیم.
- توضیحاتی در مورد حافظه و انواع آن بیان خواهدشد.
- بعد از آن ویژگی های حافظه های کوتاه مدت مورد بررسی قرار میگیرد.
- همچنین به بررسی ویژگی های حافظه های بلند مدت نیز پرداخته میشود.
- بعد از این بررسی ها، در مورد چگونگی اندازه گیری حافظه در روانشناسی توضیحاتی داده میشود.
- انواع حافظه ها همراه با لیستی از تست های حافظه های مورد استفاده در روانشناسی ارائه میشود.
حال به تعریفی از حافظه میپردازیم :
حافظه نوعی از فرآیند شناختی می باشد که به وسیله آن اطلاعات کسب، ذخیره، نگهداری و بازیابی میشوند. این شناخت طی سه مرحله انجام میشود: رمکزگذاری، ذخیره سازی و بازیابی.
رمزگذاری
به تبدیل اطلاعات حسی به شکلی اشاره دارد که مغز می تواند آن را پردازش کند.
ذخیره سازی
به نگهداری چنین اطلاعاتی در مغز اشاره دارد.
بازیابی
به فرآیندی اطلاق می شود که از طریق آن اطلاعات ذخیره شده بازیابی یا به آن دسترسی پیدا می کند.
بسته به نحوه ذخیره حافظه در مغز، انواع مختلفی از حافظه ظاهر می شود.
انواع حافظه
احتمالاً چهار نوع مختلف حافظه برای شما جدید نیستند. اینها حافظه بلند مدت (LTM)، حافظه کوتاه مدت (STM)، حافظه حسی و حافظه کاری هستند.
LTM
به ذخیره سازی نیمه دائمی اطلاعات اشاره دارد که امکان بازیابی چنین اطلاعاتی را ساعت ها، هفته ها یا سال ها پس از کدگذاری و ذخیره سازی می دهد.
برای مثال وقتی نوشتن را روزانه از LTM استفاده می کنید، زیرا در سنین پایین یاد گرفتید که چگونه بنویسید.
STM
به ذخیره سازی اطلاعاتی اشاره دارد که برای بازیابی اطلاعات در مدت کوتاهی پس از ذخیره شدن لازم است.
شما زمانی از STM استفاده می کنید که به طور ذهنی فهرستی از مواد غذایی را که مادرتان از شما خواسته است، برای مثال بخرید، تکرار می کنید.
حافظه حسی
به اطلاعاتی اطلاق می شود که از طریق حواس می آید و تا زمانی که حس تحریک می شود ذخیره می شود.
ممکن است هنگام بوییدن گل حافظه حسی داشته باشید.
حافظه کاری
حافظه ای برای اطلاعاتی است که به مدت کوتاهی در مغز ذخیره می شود تا سایر فعالیت های شناختی را اجرا کند
هنگام حل یک معادله ریاضی از حافظه کاری خود استفاده می کنید.
هنگامی که ویژگی های حافظه مورد بررسی قرار می گیرند، می توان تفاوت بین انواع مختلف حافظه را کاهش داد. حافظه سه ویژگی اصلی دارد:
- ظرفیت به مقدار اطلاعاتی که می توان ذخیره کرد اشاره دارد.
- رمزگذاری به نوع کدی اشاره دارد که برای تبدیل اطلاعات به حافظه استفاده می شود.
- مدت زمان به مدت زمانی اشاره دارد که در آن حافظه می توان قبل از فراموش شدن آن را بازیابی کرد.
بیایید نگاهی به ویژگی های هر دو LTM و STM بیندازیم.
ویژگی های حافظه کوتاه مدت
ظرفیت سیستم STM کم است. میلر (1956) مطالعه ای انجام داد که در آن یک سری اعداد تصادفی را برای شرکت کنندگان خواند. یافتهها نشان میدهد که بیشتر افراد فقط میتوانند 5 تا 9 رقم را به خاطر بیاورند. حتی بیشتر، زمانی که به شرکت کنندگان جفت اعداد ارائه شد، می توانستند 5 تا 9 جفت را به خاطر بیاورند. این نشان می دهد که اطلاعات هنگام ذخیره سازی گروه بندی یا تکه تکه می شوند و حافظه کوتاه مدت دارای ظرفیت 7 (به اضافه یا منهای 2) مورد است.
گاهی اوقات از 7 +/- 2 به عنوان عدد جادویی در روانشناسی یاد می شود.
در آنچه به رمزگذاری STM مربوط می شود، پیشنهاد شده است که رمزگذاری STM آکوستیک است. چنین نتیجه ای از مطالعه ویکلگرن (1965) گرفته شد که در آن او چهار نامه را با صدای بلند برای شرکت کنندگان خواند. برای جلوگیری از تمرین، ویکلگرن از شرکت کنندگان خواست که هشت حرف تداخلی را به عنوان یک کار حواس پرتی بنویسند. نتایج نشان داد که وقتی حروف تداخل از نظر آوایی شبیه حروفی بودند که شرکت کنندگان باید به خاطر بسپارند، شرکت کنندگان اشتباهات بیشتری مرتکب می شدند. این به نوبه خود شواهدی بود که رمزگذاری اطلاعات صوتی است.
پترسون و پترسون در سال 1959 در مورد مدت STM تحقیق کردند. شرکت کنندگان در این مطالعه باید تریگرام ها را یکی یکی در فواصل زمانی 3، 6، 9، 12، 15 و 18 ثانیه یاد می گرفتند.
تریگرام ها ترکیبی از سه حرف هستند که کلمات واقعی نیستند، مانند TBU، PLF یا MNW.
پس از یادگیری هر سه خط (و برای اجتناب از تمرین)، از شرکت کنندگان خواسته شد که یک تمرین ریاضی ذهنی انجام دهند.
نتایج نشان داد که هر چه فاصله بین یادگیری و یادآوری کمتر باشد، عملکرد بهتری دارد. پس از 3 ثانیه، حدود 80 درصد از تریگرم ها فراخوانی شدند، در حالی که پس از 18 ثانیه، تنها 10 درصد فراخوانی شدند. این به عنوان مدرکی در نظر گرفته شد که مدت زمان این نوع حافظه حدود 18 ثانیه است که می توان آن را کوتاه توصیف کرد.
ویژگی های حافظه بلند مدت
به وجود آمدن ظرفیت LTM غیرممکن و دشوار خواهد بود. آیا شما قادر هستید همه چیزهایی را که میدانید کمیت کنید؟ این کار بسیار سخت است. ظرفیت LTM طبق شبکه های عصبی توضیح داده میشوند. باید به این نکته توجه داشت که حافظه ها به اتصالات نورون وابسته هستند و این مورد نمیتواند محدود باشد، این موضوع منطقی به نظر میرسد که بگوییم LTM بی نهایت نیست.
تعداد اتصالات در مغز ما، زیاد هستند. برخی روانشناسان اذعان دارند که باید محدودیت هایی برای ظرفیت LTM در نظر گرفته شود و آنها با توجه بر این فرضیه که ظرفیت LTM با توجه به پتانسیل گسترده آن نامجدود می باشد، کار مکینند.
رمزگذاری LTM به معناشناسی مربوط می شود. Baddeley (1966) مطالعه ای را انجام داد که در آن شرکت کنندگان باید فهرستی از کلمات را یاد می گرفتند. فهرست میتواند حاوی کلماتی مشابه از نظر صدا (مانند کلاه، کلاه، موش، مرد، در) یا از نظر معنایی مشابه (مانند بزرگ، عظیم، بزرگ، غولپیکر، بزرگ) باشد. بیست دقیقه پس از مرحله یادگیری، از شرکت کنندگان خواسته شد تا فهرست کلمات را بازتولید کنند. نتایج نشان داد که وقتی کلمات از نظر صدا مشابه بودند، اشتباهات بیشتری انجام شد، که نشان میدهد رمزگذاری LTM باید معنایی باشد.
انواع دیگر حافظه
- حافظه اخباری
- حافظه رویه ای
- حافظه حسی که شامل : حافظه ی شمایلی، حافظه ی پژواکی، حافظه بساوشی، حافظه ی حس بویایی و حافظه ی چشایی میشود.